Pomagam
O forcie
08 września 2015
Fort 52 ½ S Skotniki-Sidzina - to dwa prawie bliźniacze forty: N (północny) i S (południowy), które powstały wg projektu inżyniera wojskowego Cesarskiej Królewskiej Armii Emila Gołogórskiego (późniejszego generała WP) w latach 1897-1898.
Współtworzą one XIX-wieczne założenie obronne Twierdzy Kraków*

Forty miały za zadanie obronę przed natarciem od południowego zachodu, wzdłuż drogi Kraków - Oświęcim.

Oba forty łączyła kryta droga prowadząca na dziedziniec bloku schronowo-bojowego.
Funkcję obronną stanowiły wieże pancerne oraz stanowiska piechoty.
Dziedziniec był dodatkowo zabezpieczony bramą i schronem - wartownią.
Każdy z fortów wyposażony był w trzy ruchome wieże: dwie strzelnicze z działami kalibru 800 mm i jedną wieżą będącą stanowiskiem do obserwacji i kierowania ogniem.

Do dzisiaj w części południowej fortu zachowały się wieże z oryginalnymi oznaczeniami producenta - frimy Skoda oraz część ich wyposażenia w postaci blaszanych podestów.

Stanowią one jedne z ostatnich zachowanych oryginalnych elementów tego typu.

 

Nasza Fundacja objęła 30-letnią dzierżawę południowy Fort 52 1/2 S Skotniki-Sidzina.
Ponieważ zachowała się tam zabytkowa roślinność forteczna, która pełniła funkcję maskowania oraz przeszkody, obecnie pracujemy nad tym by w jak najlepszy sposób (zbliżony do pierwotnego) zrewitalizować, a nastepnie wyeksponować całosc zielei fortecznej.

 

* Twierdza Kraków to pierwotnie austriackie dzieła obronne wokół Krakowa. W jej skład wchodzą liczne fortyfikacje, schrony itp. Tego typu obiekty są rzadkością w Europie, przez co krakowskie forty są bardzo cenne.


W latach zaborów - od roku 1795 do 1918 r. - Kraków oddalony był tylko o 7 km od granicy z Rosją, dlatego też stał się twierdzą, rozbudowywaną przez Austriaków od 1854 r.
Postęp techniki - głównie wzrost zasięgu artylerii - spowodował, że fortyfikacje wzniesione w połowie XIX w. stały się wkrótce bezużyteczne (np. fort przy Nowym Kleparzu), dlatego po 1878 r. wzniesiono pierścień dzieł obronnych oddalonych od centrum miasta.
W 1914 r. zewnętrzny pierścień Twierdzy Kraków liczył 32 forty różnych typów (pancerne, piechoty itp.). Część z nich została, niestety, zniszczona w 2. poł. XX w., ale pozostałe świadczące o rozmiarach Twierdzy i kunszcie budowniczych - stały się cennymi zabytkami.