Pierwsza pomoc przedmedyczna
O tym, jak ważna jest pierwsza pomoc przedmedyczna nie trzeba chyba nikomu powtarzać i udowadniać.
Często słyszymy, że ktoś nie udzieli pomocy, bo nie umie. A to właśnie ta pomoc często ratuje ludzkie życie.
Czym jest pierwsza pomoc? To natychmiastowa opieka nad osobą, poszkodowanym, który nagle zachorował. Należy ją zastosować najszybciej jak to jest możliwe, po wypadku lub wystąpieniu nagłej choroby. Pomoc, która zostaje udzielona jeszcze przed przyjazdem karetki może uratować komuś życie, pomóc w dojściu do zdrowia.
O czym należy pamiętać?? O podstawowych elementach jakimi są bezpieczeństwo ratownika oraz poszkodowanego.
Co robić? Po pierwsze, nie panikować. Jeśli sytuacja jest w miejscu publicznym wtedy kolejnym krokiem jest zainteresować innych, aby nie być w trudnej sytuacji samemu. Wołajmy kogoś do pomocy. Najlepiej skierować się do konkretnej osoby, gdyż w przeciwnym wypadku ludzie będą tylko patrzeć, a prośba pomocy skierowana do tej konkretnej osoby będzie dla niej sygnałem, że jest ważna i jest wskazana.
Jeśli zdarzenie ma miejsce w domu, gdzie jestesmy sami, najpierw sprawdzamy stan poszkodowanego, stabilizujemy jego stan, a następnie powiadamiamy Pogotowie ( nr 112), które będzie informować co robić.
W obu przypadkach, najważniejsze jest bezpieczeństwo. Dlatego też należy rozglądnąć się wokół i upewnić, że udzielanie pierwszej pomocy nie będzie stanowiła dla Ratownika niebezpieczeństwa, np. czy nie ma groźnego psa, czy nie znajdują się odsłonięte przewody, czy nie ma ognia itp. Bezpieczeństwo Ratownika jest równie ważne, jak osoby poszkodowanej. Ratownik powinien także wyeliminować zagrożenie zakażenia się od osoby poszkodowanej, która może okazać się np. nosicielem wirusa HIV, HBV, HCV. W tym ważne jest, aby unikać bezpośredniego kontaktu z krwią osób poszkodowanych. Przeprowadzenia czynności ratunkowych należy mieć założone rękawiczki, a także używać maseczki do resuscytacji.
Co dalej?
Oceń sytuację
W zależności czy poszkodowany jest przytomny, należy zapytać, co się stało, co mu dolega, czy jest na coś uczulony, czy bierze jakieś leki, czy na coś choruje – w razie utraty przytomności przez poszkodowanego należy podać te informacje medykom. Jeśli jesteśmy w stanie pomóc osobie poszkodowanej np. jeśli ma niewielką ranę, to należy oczyść ją i założyć opatrunek. Jeśli jednak poszkodowany jest nieprzytomny, koniecznie wezwij fachową pomoc medyczną, dzwoniąc pod numer 112.
Ocena funkcji życiowych poszkodowanego
Należy sprawdzić drogi oddechowe poszkodowanego czy są drożne, czy jest przytomny i czy oddycha. Oceniając stan przytomności, delikatnie potrząśnij poszkodowanym i wydaj krótkie polecenia, by przekonać się, czy reaguje. Aby ocenić drożność dróg oddechowych, sprawdź, czy język ofiary nie zapadł się na tylną ścianę gardła.
Potem należy sprawdzić oddech poszkodowanego i sprawdzić, czy widać ruch klatki piersiowej. Następnie należy pochylić się nad jego twarzą i ocenić, czy słychać wydychane powietrze i czy czuć na policzku jego oddech.
Na tym etapie należy podjąć decyzję, czy konieczne jest przeniesienie poszkodowanego. Jeśli ofiara ma obrażenia pleców, głowy lub szyi, przemieszczenie jej może pogorszyć obrażenia lub nawet spowodować śmierć. Dlatego przeniesienie poszkodowanego jest wyłącznie w sytuacji, gdy pozostawienie go w aktualnym miejscu stanowi zagrożenie jego życia.
Udziel bezpośredniej pomocy
Podczas udzielania bezpośredniej pomocy należy wyznaczyć osobę, która powinna wezwać pomoc. Jeśli nie ma nikogo w pobliżu, kolejność dalszych działań będzie zależna od rodzaju zdarzenia. A to dlatego, że w przypadku, gdy osoba poszkodowana potrzebuje niezwłocznej pomocy (np. ze względu na to, że nie oddycha), najpierw powinieneś ustabilizować jej stan, a dopiero później wezwać pomoc.
Brak przytomności.
Należy sprawdzić drogi oddechowe. Jeśli są drożne natychmiast należy rozpocząć RKO. W przypadku osoby dorosłej algorytm wygląda następująco:
- uklęknięcie przy poszkodowanym,
- położenie dłoni środku klatki piersiowej poszkodowanego,
- wyprostowanie ramion,
- wykonywanie rytmicznych uciśnięć klatki piersiowej.
Uciśnięcia klatki piersiowej należy wykonywać na głębokość około 5–6 centymetrów. Ich częstotliwość powinna wynosić 100–120 na minutę. Osoba, która podejmuje się oddechów ratowniczych (nie są one obowiązkowe) powinna:
- wykonać 30 uciśnięć klatki piersiowej,
- wykonać 2 wdechy ratownicze,
- kontynuować naprzemiennie obie te czynności w stosunku 30:2.
Jeśli drogi oddechowe ofiary nie są drożne, ale jesteś w stanie dostrzec obcy obiekt w jej gardle, wykonaj chwyt Heimlicha. Polega on na wywarciu nacisku na przeponę, by wypchnąć obiekt z tchawicy.
Regularnie sprawdzać należy podstawowe funkcje życiowe poszkodowanego – oddychanie, ruch oraz reakcja na bodźce. Pamiętać trzeba również, by nieprzytomnej osobie nie podawać niczego doustnie – żadnych pigułek ani płynów.
Nie zostawiamy poszkodowanego, aż do czasu przyjazdu ratownictwa medycznego.