1. Dofinansowanie ze środków PFRON likwidacji barier architektonicznych realizuje:
- dla mieszkańców Krakowa
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Krakowie
Dział Rehabilitacji
ul. Józefińska 14
30-529 Kraków
parter, pok. 010
tel. 12 616 54 08
- dla mieszkańców z gmin powiatu krakowskiego ziemskiego tj.:
- Czernichów,
- Igołomia – Wawrzeńczyce,
- Iwanowice,
- Jerzmanowice – Przeginia,
- Kocmyrzów – Luborzyca,
- Krzeszowice,
- Liszki,
- Michałowice,
- Mogilany,
- Skała,
- Skawina,
- Sułoszowa,
- Słomniki,
- Świątniki Górne,
- Wielka Wieś,
- Zabierzów,
- Zielonki
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krakowie
al. Słowackiego 20
30-037 Kraków
tel. 12 397-95-64
- można również starać się o dofinansowanie za pośrednictwem strony: www.sow.pfron.org.pl
2. Tryb ubiegania się o dofinansowanie:
- Złożyć Wniosek o dofinansowanie
- Kopia orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność (oryginał do wglądu) Wnioskodawcy w zakresie dysfunkcji narządu ruchu. W przypadku osób niepełnosprawnych z dysfunkcją narządu ruchu, która nie jest przyczyną wydania orzeczenia dotyczącego niepełnosprawności, ale jest konsekwencją ujętych w orzeczeniu schorzeń o charakterze neurologicznym – symbol orzeczenia: 10-N lub całościowych zaburzeń rozwojowych – symbol orzeczenia: 12-C oraz z dysfunkcją wzroku – symbol orzeczenia: 04-O, wnioski mogą zostać pozytywnie zweryfikowane pod względem formalnym pod warunkiem, że Wnioskodawca dołączy do wniosku zaświadczenie lekarza specjalisty potwierdzające, iż następstwem schorzeń, stanowiących podstawę orzeczenia jest dysfunkcja narządu ruchu. W przypadku orzeczeń wydanych przez inny organ (np. ZUS), zaświadczenie lekarskie winno być wystawione przez lekarza specjalistę (ortopedę, reumatologa, neurologa, chirurga) potwierdzającego schorzenia powodujące utrudnienia w poruszaniu się.
- Aktualne zaświadczenie lekarskie wystawione przez lekarza specjalistę o specjalizacji adekwatnej do rodzaju niepełnosprawności, której wniosek dotyczy, zawierające informację o rodzaju posiadanych schorzeń utrudniających poruszanie się.
- Kopie orzeczeń o niepełnosprawności (oryginał do wglądu) osób mieszkających wspólnie z wnioskodawcą.
- Kopie (oryginał do wglądu) aktualnych dokumentów potwierdzających tytuł prawny do lokalu, w którym ma nastąpić likwidacja barier architektonicznych: akt notarialny lub umowa najmu na czas nieokreślony.
- Kopia (oryginał do wglądu) dokumentu potwierdzającego stałe zameldowanie w miejscu realizacji przedsięwzięcia.
- Pisemna zgoda właściciela/właścicieli budynku/lokalu na wykonanie robót we wnioskowanym zakresie.
- Szkic pomieszczeń, których dotyczy likwidacja barier architektonicznych (z podaniem ich wymiarów, obecnego i projektowanego układu funkcjonalnego).
- Kopia pełnomocnictwa lub odpis postanowienia sądu o ustanowieniu opiekuna prawnego (oryginał do wglądu) w przypadku, gdy osoba niepełnosprawna działa przez pełnomocnika lub opiekuna prawnego.
3. Remont
- Pracownik merytoryczny prowadzący sprawę dokonuje weryfikacji wniosku pod kątem formalnym. W przypadku stwierdzenia braków/uchybień w złożonym wniosku, w terminie 10 dni od daty złożenia wniosku informuje pisemnie Wnioskodawcę o stwierdzonych brakach/uchybieniach i wzywa do ich usunięcia. Nie usunięcie stwierdzonych braków w wyznaczonym terminie skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia.
- Po zakwalifikowaniu wniosku pod względem formalnym pracownicy MOPS przeprowadzają wizję lokalną w miejscu zamieszkania – obecnie ze względu pandemii możliwe, po uzgodnieniu z pracownikiem MOPS przesłanie zdjęć przed remontem, dokonują szczegółowej weryfikacji zakresu wnioskowanych robót zgodnie z obowiązującymi zasadami przyznawania dofinansowania w danym roku budżetowym oraz indywidualnymi potrzebami Wnioskodawcy.
- Wnioski rozpatrywane są w ciągu 30 dni. Wnioskodawca otrzymuje pisemną informację o zakwalifikowanym zakresie rzeczowym prac i wysokości dofinansowania – można otrzymać max 95% dofinansowania. Wnioskodawca jest zobowiązany do akceptacji przedstawionego zakresu prac oraz kwoty dofinansowania, terminu rozpoczęcia i zakończenia prac.
- Po dostarczeniu ww. dokumentów i ich weryfikacji następuje podpisanie umowy na dofinansowanie prac. UWAGA: Dopiero po podpisaniu umowy z MOPS można rozpocząć prace remontowe.
Wybór firmy remontowej oraz jej nadzór leży po stronie Wnioskodawcy.
4. Rozliczenie
- Przekazanie dofinansowania następuje po wykonaniu prac i przeprowadzeniu kontroli przez pracowników MOPS oraz dostarczeniu przez Wnioskodawcę:
- umowy z wykonawcą posiadającym uprawnienia w zakresie robót remontowo- budowlanych,
- dowodu uiszczenia kwoty udziału własnego w formie stosownej adnotacji wykonawcy na fakturze lub dowodu wpłaty,
- protokołu bezusterkowego odbioru końcowego zleconych robót, podpisanego przez Wnioskodawcę i wykonawcę robót, opatrzonego przez Wnioskodawcę klauzulą „Prace w zakresie finansowanym ze środków PFRON zostały w całości wykonane. Nie wnoszę zastrzeżeń co do ilości i jakości wykonywanych robót”,
- rachunku/faktury wystawionej na Wnioskodawcę przez wykonawcę robót, z terminem płatności nie krótszym niż 30 dni od daty jej wystawienia. Wyżej wymienioną dokumentację Wnioskodawca zobowiązany jest dostarczyć nie później niż w terminie 14 dni od dnia zakończenia prac,
- MOPS nie ponosi odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez wykonawcę robót. W szczególności z tytułu ich wad i za powstałe w związku z tym szkody, opóźnienia oraz wykonanie prac niezgodnie z wymogami określonymi w przepisach ustawy prawo budowlane.
- W przypadku przekroczenia kosztów robót remontowo-budowlanych ponad wysokość przyznanego dofinansowania, Wnioskodawca pokrywa je ze środków własnych.
Informacje szczegółowe dot. prac w łazience:
Łazienka, z której korzystać ma osoba z niepełnosprawnością powinna być dość duża. Swobodne poruszanie się na wózku inwalidzkim albo przy pomocy balkonika, czy nawet kul, wymaga nieco przestrzeni, jednakże żadne przepisy nie określają powierzchni. Dodatkowo powinny w niej zostać zainstalowane urządzenia sanitarne, odpowiednie dobrane pod kątem ułatwienia korzystania z nich i zapewnienia osobie z ograniczeniami ruchowymi jak największej niezależności. Wszystko to musi być dopasowane do potrzeb osoby.
Drzwi wejściowe
Dogodny projekt łazienki dla osoby niepełnosprawnej zaczyna się już od samego wejścia. Pierwszym elementem, jest dostosowanie drzwi wejściowych, tak aby ułatwić wjazd do niej wózkiem.
- Usunąć próg, który utrudnia wjazd do łazienki,
- Poszerzyć otwór drzwiowy: drzwi wejściowe standardowo powinny mieć 100 cm,
- Przestrzeń manewrowa wewnątrz, powinna być nie mniejsza niż średnica okręgu o minimalnej wartości 150 cm.
Ważne jest to, aby osoba niepełnosprawna mogła być jak najbardziej niezależna. Jeśli więc nasza łazienka nie umożliwia swobodnego poruszania się na wózku, warto pomyśleć o jej poszerzeniu kosztem pozostałych pomieszczeń.
Poręcze
Uchwyty, są niezbędnym elementem wyposażenia w łazience dla osób niepełnosprawnych. Rynek oferuje wiele rodzajów, o różnych długościach czy średnicy rur. Należy pamiętać, aby przed zakupem ustalić indywidualne potrzeby osoby korzystającej z toalety, by móc dobrać odpowiednie poręcze do wygodnego użytkowania.
W łazience powinny być zamontowane poręcze uchylne lub stałe, po dwie przy umywalce (50 lub 60 cm długości) i dwie przy misce ustępowej (co najmniej jedna uchylna, minimum 70 cm długości). Ostatnia poręcz powinna być przymocowana przy prysznicu lub wannie. Wysokość montażu poręczy kształtuje się w przedziale 75-85 cm, uzależniona jest od wzrostu i budowy ciała osoby korzystającej, natomiast długość poręczy nie powinna przekraczać 80 cm.
Toaleta dla osoby niepełnosprawnej
Dostosowanie miski ustępowej do potrzeb osoby poruszającej się na wózku jest bardzo ważne.
Podstawowe zasady:
- Zalecana wysokość to 40-50 cm. Poziom miski i siedziska wózka muszą być takie same, dzięki czemu przesiadanie się z wózka na toaletę będzie o wiele bardziej swobodne.
- Dobrze jest wyposażyć deskę wc we wzmocnione metalowe zawiasy, daje to gwarancję solidnego osadzenia deski.
- Przycisk spłukujący powinien znaleźć się na wysokości nie większej niż 120 cm, wygodnym rozwiązaniem są również automatyczne systemy spłukujące.
Jeżeli toaleta dla niepełnosprawnych zostanie odpowiednio zaprojektowana, pozwoli ona na komfortowe użytkowanie przez poruszających się na wózku i nie tylko.
Prysznic
Tradycyjne kabiny prysznicowe, dla niepełnosprawnych nie są najlepszym pomysłem. Zamiast nich dobrze sprawdza się odpowiedniej wielkości wydzielone miejsce na podłodze. Takie rozwiązanie pozwoli na swobodny dostęp do tej strefy osobie poruszającej się na wózku. Posadzkę należy wymodelować ze spadkiem 1% w kierunku odpływu w poziomie posadzki. Natrysk najlepiej umieścić w rogu pomieszczenia – częściową osłonę stanowią wtedy dwie ściany łazienki. Jeśli natrysk jest blisko wc, zamiast końcówki prysznicowej warto zamontować baterię typu bidetta – można wtedy skorzystać z sedesu jako bidetu.
Prysznic dla niepełnosprawnych powinien być wyposażony w siedzisko, zamontowane w sposób umożliwiający przesiadanie się z wózka oraz uchwyt lub drabinkę zamocowaną na specjalnej prowadnicy. Specjalne składane krzesełko prysznicowe o wymiarach 45×40 cm jest wygodne i nie zajmuje dużo miejsca po złożeniu. Nie wolno również zapomnieć o antypoślizgowych płytkach (powinny mieć klasę antypoślizgu w przedziale R9-R13), które zapewnią bezpieczeństwo użytkownikowi łazienki.
„Kabina prysznicowa” dla niepełnosprawnych, czyli specjalnie wyznaczone miejsce ze spadem, powinno oferować przede wszystkim komfort połączony z bezpieczeństwem. Z tego względu płytki ścienne powinny być gładkie, tak aby pozwolić na łatwe utrzymanie łazienki w czystości.
Wanna dla osób z niepełnosprawnością ruchową
Przystosowanie łazienki dla osoby niepełnosprawnej to również montaż elementów, które są potrzebne w przypadku danych przypadków. Często oprócz (lub zamiast) prysznica, niezbędna okaże się wanna. Warto dobrać ją do konkretnego schorzenia – przy ograniczonej ruchomości kończyn dolnych zaleca się krótką wannę, natomiast przy usztywnieniu kręgosłupa – długą wannę.
Aby zapewnić swobodny dostęp do wanny na całej długości, powinno się pozostawić przy niej wolną przestrzeń. Długość wanny nie powinna być mniejszą niż 150 cm, optymalna szerokość to 70-80 cm. Głębokość wanny powinna być zachowana na poziomie 38-42 cm. Na wannie warto zamontować deskę, na której można usiąść i wygodnie się umyć. Pomocne będą dwie poręcze – pozioma i pionowa – zabezpieczające przed upadkiem w czasie kąpieli. Istnieją też wygodne siedziska zawieszane na wannie. Osobom starszym, które mają kłopoty ruchowe, można w celu ułatwienia korzystania z wanny zamontować schodki z poręczami.
Umywalka
Niezbędnym elementem każdej łazienki, specjalnie dostosowanej dla niepełnosprawnych jest funkcjonalna umywalka. Zalecana szerokość umywalek to 60 cm. Wysokość blatu umywalki dla osoby dorosłej wynosi maksymalnie 80 cm. Wyprofilowany kształt umywalki oraz jej głębokość musi umożliwiać osobie na wózku podjazd. Bateria umywalkowa powinna być wyposażona w uniwersalną dźwignię, przycisk lub sensor elektroniczny. Lustro łazienkowe powinno być stosunkowo duże lub z zamontowanym systemem uchylnym, umożliwiającym dowolne przestawienie go.
Podnośniki łazienkowe
W przypadku, gdy osoba starsza lub osoba z ograniczeniami ruchowymi potrzebuje pomocy przy wejściu do wanny czy kabiny prysznicowej, idealnym rozwiązaniem jest wykorzystanie podnośnika łazienkowego. Podnośnik łazienkowy jest prosty w obsłudze oraz bezpieczny w użyciu, dostosowany do każdego typu wanny i kabiny. Bez obaw można używać go w kontakcie z wodą, a dodatkowo takie urządzenie sprawdzi się również w innych pomieszczeniach, dzięki szybkiemu oraz łatwemu mocowaniu.
Adaptacja łazienki dla osoby niepełnosprawnej wymaga czasem montażu takich właśnie mechanizmów, które znacznie ułatwią korzystanie z codziennych urządzeń. Jeżeli ma to być stosunkowo uniwersalna przestrzeń, warto zadbać o obecność takich elementów. W przypadku, gdy jest to prywatna łazienka dla niepełnosprawnego lub osoby starszej, należy wziąć pod uwagę, czy taki podnośnik będzie potrzebny w konkretnym przypadku.
Proponowany katalog rzeczowy urządzeń, robót lub innych czynności, jakie mogą być objęte dofinansowaniem na wniosek osoby niepełnosprawnej lub jej opiekuna:
Wszystkie prace budowlane prowadzone przez wnioskodawcę winny być realizowane zgodnie z wymogami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.) oraz rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015r. poz. 1422).
- Budowa pochylni dla osób niepełnosprawnych ruchowo umożliwiająca samodzielne poruszanie się, w przypadku, gdy zastosowanie innych rozwiązań z uwagi na warunki techniczne jest nie możliwe.
- Zakup i montaż podnośników, platform schodowych, wind przyściennych i innych urządzeń do transportu pionowego, w przypadku, gdy zastosowanie urządzeń alternatywnych ze względu na wysokie koszty lub warunki techniczne nie jest możliwe. W przypadku platformy przyschodowej, wind przyściennych i innych urządzeń do transportu, sprzęt musi bezpośrednio wychodzić z miejsca zamieszkania wnioskodawcy.
- Dostosowanie elementów poszczególnych pomieszczeń w celu samodzielnego funkcjonowania w następującym zakresie:
- zakup i montaż umywalki wraz z baterią umywalkową o szerokości nie mniejszej niż 60 cm (pod umywalką obowiązuje wolna przestrzeń),
- wymiana wanny na wolną przestrzeń kąpielową z profilowaną powierzchnią najazdową zapewniającą przestrzeń manewrową z panelem prysznicowym – jej wymiary nie mogą być mniejsze niż 100 x 110 cm, ze spadkiem 1-2 % w kierunku odpływu,
- zakup i montaż wspornika kotary z kotarą (przy montażu należy zachować obszar powierzchni manewrowej nie mniejszy niż powierzchnia wolnej przestrzeni kąpielowej, czyli 100×110 cm),
- ułożenie okładziny ściennej z płytek ceramicznych w niezbędnym zakresie, bezpośrednio związanym z likwidacją barier architektonicznych, dotyczy wyłącznie miejsc sanitarnych, tj. powierzchni kąpielowej, powierzchni umywalkowej – łączna powierzchnia właściwa oraz buforowa okładziny ściennej,
- likwidacja progu i przygotowanie podłoża oraz ułożenie posadzki z materiałów antypoślizgowych – płytki ceramiczne nie szkliwione. Antypoślizgowość to zdolność posadzki do przeciwdziałania poślizgowi na określonej powierzchni. Klasa antypoślizgowości wyrażana jest symbolem R (od R11 do R 13). Im większa wartość tego parametru, tym płytka jest bardziej antypoślizgowa. Podczas kontroli należy przedłożyć dokument, potwierdzający użycie materiałów antypoślizgowych, potwierdzony w punkcie zakupu materiałów,
- likwidacja progu i przygotowanie podłoża oraz ułożenie posadzki z materiałów antypoślizgowych – panele antypoślizgowe. Antypoślizgowość to zdolność posadzki do przeciwdziałania poślizgowi na określonej powierzchni. Podczas kontroli należy przedłożyć atesty i certyfikaty, potwierdzające użycie materiałów antypoślizgowych. Atest powinien zawierać informację o klasie twardości – dopuszczalna klasa twardości od AC3 oraz informacje, że panele zostały pokryte warstwą antypoślizgową lub lakierem matowym antypoślizgowym,
- likwidacja progu i przygotowanie podłoża oraz ułożenie posadzki z materiałów antypoślizgowych – wykładzina antypoślizgowa. Antypoślizgowość to zdolność posadzki do przeciwdziałania poślizgowi na określonej powierzchni. Podczas kontroli należy przedłożyć atesty i certyfikaty, potwierdzające użycie materiałów antypoślizgowych.
- zakup i montaż poręczy zakup i montaż poręczy (pochwyt prosty 30 cm, pochwyt prosty 60 cm; pochwyt kątowy 30×60 cm; pochwyt łukowy stały 60 cm; pochwyt łukowy składany 60 cm),
- zakup i montaż siedziska prysznicowego – dostosowanego i zamontowanego indywidualnie do potrzeb osoby niepełnosprawnej,
- zakup siedziska wannowego regulowanego – dostosowanego indywidualnie do potrzeb osoby niepełnosprawnej,
- zakup i montaż miski ustępowej (podwieszanej lub stawianej – dostosowanej i zamontowanej indywidualnie do potrzeb osoby niepełnosprawnej, – zakup i montaż deski sedesowej dostosowanej dla osób niepełnosprawnych (deska ma być twarda i stabilna o kształcie owalnym lub w kształcie litery „U”).
W przypadku osób poruszających się przy pomocy wózka inwalidzkiego:
- poszerzenie otworu drzwiowego oraz montaż drzwi wewnętrznych; drzwi do łazienki powinny otwierać się na zewnątrz pomieszczenia, mieć co najmniej szerokość 0,8 m i wysokość 2 m w świetle ościeżnicy, a w dolnej części – otwory o sumarycznym przekroju nie mniejszym niż 0,022 m2dla dopływu powietrza,
- montaż drzwi zewnętrznych, drzwi powinny mieć szerokość 0,9 m i wysokość 2 m w świetle ościeżnicy,
- poszerzenie otworu drzwiowego – otwór drzwiowy w świetle ościeżnicy powinny mieć szerokość 0,9 m i wysokość 2 m,
- dostosowanie stolarki okiennej i drzwi balkonowych z obniżonymi okuciami (maksymalna wysokość klamek od poziomu posadzki 120 cm; w przypadku drzwi balkonowych dodatkowo zabezpieczenie drzwi przed uderzeniem podstopnicą wózka do wysokości nie mniejszej niż 40 cm od poziomu posadzki, w przypadku montażu szyby hartowanej należy przedłożyć certyfikat),
- obniżenie gniazd elektrycznych, wyłączników światła i innych,
- wykonanie i montaż odbojników.
Dla osób z dysfunkcją narządu wzroku, stanowiącą powód wydania orzeczenia o niepełnosprawności, przy dokonaniu likwidacji barier w pomieszczeniach uwzględnia się wykonanie odpowiedniego doświetlenia pomieszczenia, oznakowanie lokalu i ciągów komunikacyjnych.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2011 r. nr 127, poz. 721), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2015 roku, poz. 926), Kodeks postępowania administracyjnego z dnia 14 czerwca 1960r. (Dz. U. z 2016r., poz. 23)
Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015r. poz. 1422).